Geschiedenis

klikop foto voor vergroting

Nederland verzette zich (na de 2e wereldoorlog) tegen de Indonesische onafhankelijkheid en stuurde militairen om de rust te herstellen, de zgn. 'politionele acties'. Nederland slaagde er echter niet in de Indonesiërs te verslaan en mede vanwege internationale druk van vooral de Verenigde Staten, accepteerde Nederland op 27 december 1949 de Indonesische onafhankelijkheid. Alleen de westelijke helft van Nieuw-Guinea bleef nog tot 1962 Nederlands.

De Nederlandse aanwezigheid in Indonesië, met uitzondering van Nieuw-Guinea, kwam pas echt ten einde in december 1957, toen vanwege het conflict tussen Nederland en Indonesië over Nieuw-Guinea Nederlanders werden gedwongen uit Indonesië te vertrekken en Nederlandse bedrijven werden genationaliseerd.

Het verschil van mening over de datum van ontstaan van de Republik Indonesia heeft tientallen jaren de betrekkingen tussen Nederland en Indonesië verziekt. Indonesië hield vast aan de datum 17 augustus 1945, Nederland hield vast aan 27 december 1949. Pas in 2005 werd bij monde van minister Bot van Buitenlandse Zaken het volgende gesteld: Ik zal met steun van het Kabinet aan de mensen in Indonesië duidelijk maken dat in Nederland het besef bestaat dat de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië de facto al begon op 17 augustus 1945 en dat wij - zestig jaar na dato - dit feit in politieke en morele zin ruimhartig aanvaarden. Saillant detail is dat minister Bot zelf als kind in het concentratiekamp Ambarawa de uitroeping van de Republiek Indonesia heeft meegemaakt.

Bron: Wikipedia, 28-9-2010

Brand Assurantie Maatschappij De Westhoek
Opgericht 15 april 1876 te Soerabaia, Nederlands-Indië, Bewijs van aandel groot f 1000 voor Jhr. H.L. Bicker, Soerbaia, 1876, waarvan (volgens schrijven op het binnenblad) f 100 gestort. Afm. ca. 21 x 35 cm., gepreegd belastingzegel 0,50 Gulden; conditieF: ongevouwen, maar randen erg kwetsbaar, met rechts en onder div. gebreken, meest kleine scheurtjes en 1 van 2 cm; prijs, € 95.

Brand-Waarborg-Maatschappij "Nederlandsch Indië", opgericht te Batavia, 1863, Bewijs van aandeel, no. 157, f 500, t.n.v. Geldolph Adriaan de Lnage, Batavia 1-9-1863. weinig zichtbare scheur in middenvouw, scheur ca. 4 cm onderin, zwarte sierrand, conditie F, overschrijvingen op de binnenkant schijnen deels door de voorkant, diepdruk bel. zegel, prijs 148 Eu

Cultuur Maatschappij Pasoemah, gev. te Batavia
Opgericht 18-11-1915; Bewijs van aandeel f 1000, Batavia, 31-3-1916; oranje sierrand op oranje patroon, eenvoudige Art-Deco stijl; couponresten; origin. handtkeningen; Typ.: Jav. Boekh. & Drukkerij, - Bat.
---------- VF, heel fris en schoon: 45 Euro.

Cultuurmaatschappij "Sambawa" / Société de Cultures de Sambawa.
Seated in Bandoeng (Nederl. Indië) until 1935 and afterwards in Djakarta. Until 1940 they owned 600 hectares of tea plantation, and 3000 hectares indigenous gardens (inheemse tuinen); they had a factory  "Sambawa" and "Broedjoel", which was burned down after the Japanes occupation had left after the war. Originally the Capital stock was 300.000 Guilders, divided in shares of 100 Guilders;  In 1928  the Capital was raised to one million Guilders in order to built a factory. But only 400.000 extra Guilders were actually placed, making 700.000 in total.
The certificates are printed on both sides, one side in Dutch and the other side in French; Black decorative border on yellow; no coupons; 
---------- Bandoeng, 1914: Aandeel aan toonder f 100 (bearer share ), ca. 27 by 21 cm; small embossed Dutch tax stamp; printed in Paris by Imprimerie Kugelman L. Codot , directeur., folded once, price 50 Euro.
---------- Bandoeng 1928, Aandeel aan toonder (bearer share) of 100 Guilders; same size, printed in paris by Imprimerie Ernest Puy Fourcat fils et Cie.; tiny insignificant defects in lower border, EF: price 50 Euro.

Cultuurmaatschappij Tjisampora
Tea culture company, founded in Soekaboemi Residence in 1894; Aandeel aan toonder groot f 100 (share to bearer of DGL 100), Batavia, 1921; brown border on green field; condition F: several tears, one of which ca. 5 cm., old sellotape on upper border, price € 10.
The company was liquidated in 1949 because the Japanese occupiers had grubbed up (NL.: gerooid) the tea plantation.

Escomptobank
te Batavia, Nederlands-Indië (Dutch East Indies)
Until 1949 the name of the bank was Nederlandsch-Indische Escompto Maatschappij N.V.(see below for shares of that company); In 1952 the word Gulden (Guilder) was changed to Rupiah (RP), which is indicated on these pieces by means of a large stamp. A smaller stamp indicates that a payment has been made. Measures: ca. 18 x 30 cm.
In 1958 the name of the company was changed into P.T. Escomptobank, what is indicated on the shares with a large stamp.
The shares have a brown decorative border and in the under print a sword and laurel wreath (NL: lauwerkrans);
-------- onderaandeel (sub share), serie C, 1949, This share (no 3450) was transferred in 1960 to Dirk Borreman, Amsterdam; Price 25 Euro.
------------------ same type, transferred in 1960 to Adriaan de Koning, Kebajoran Baru, Djakarta Raya, Djakarta, Indonesia. Price € 25.

Escomptobank
te Djakarta (formerly Batavia), Indonesia
Similar type of shares as above:
--------- onderaandeel (sub share), serie C, 1951; this share (no. 4595) was transferred in 1959 to Reintje Ekamp-Brummer, weduwe van dhr. Ekamp, Amsterdam; Price € 15.
------------------- same type; this shares (no. 4492 and 4564) was transferred in 1960 to Dirk Borreman, Amsterdam; price € 15.

Exploratie- en Exploitatie.Maatschappij Bagelen-Kedoe, N.V.
Founded in 1904 in Magelang by a notary public in Poerworedjo; Bewijs van aandeel f 500 aan toonder (share certificate for DGL 500 to bearer); 15 x 23 cm.; coupon sheet attached; condition EF: unfolded, very minor traces of use, price € 95.

Exploratie- en Exploitatie.Maatschappij Banjoemas Preanger, N.V.
Founded in Djokjakarta in 1903; Bewijs van aandeel f 500 aan toonder(share certificate to bearer of DGL 500); red decorative border with plants, 21 x 17 cm.; embossed tax seal (gepreegd belastingstempel); original signatures of director Roos and a board member (commissaris); condition EF: unfolded and clean; price € 95.

"Grand Hotel de Djokja"
gev. te Djokjakarta, Nederl. Indië; opgericht in 1911; Maatsch. Kapitaal f 200.000, verdeeld in 200 aandelen van f 1000; Bewijs van aandeel aan toonder f 1000; 16 bij 24,5 cm.; 2 origin. handt.; blauwe sierrand, los couponblad; Typ. Masman & Stroink, Semarang, VF+; 100 Euro.

Hotel du Pavillon
Semarang, Nederlands Indië; opgericht in 1892; Bewijs van oprichtersaandeel aan toonder, Semarang 1892; met los couponblad; 23 bij 29,5 cm.; bruine sierrand; druk: G.C.T. van Dorp & Co. Semarang; VF+: 1 vouw, 1 cm scheurtje in onderrand, prijs 95 Euro.

Indische Handels Compagnie, gev. te Batavia, opgericht 1896; M. Kap. f 10 miljoen, 1920, Bewijs van aandeel aan toonder van f 1000, bruine sierrand op geel patroon; orig. handt.; los couponblad, oranje bel. stempel, 34 Euro.

Indisch Restaurant "Waroong Djawa"
gev. te 's Gravenhage; opgericht in 1912; 3 % obligatie f 1000 aan toonder in leening groot f 75.000; dus oplage # is slechts 75 !; 's Gravenhage , 1950; 2 originele handtekeningen van commissaris en directeur; Druk: Roepers Drukkerij, Den Haag; afm. 23 bij 31 cm.; bruine sierrand op geel veld; 3 blauwe ronde bel. stempels; couponbladrest aanhangend; EF: ongevouwen, prijs 75 Euro.

Industrieele Bedrijven Djati Baroe NV
gev. te Batavia; opgericht in 1938; Maatsch. Kap. f 50.000; Bewijs van aandeel, no 24,  aan t., groot f 1000; Batavia 1939; 22 bij 34 cm; bruine sierrand, blauwe tekst; 4 origin. handt.; voll. couponblad; conditie UNC à EF, volgens de GET catalogus van sept. 2004 nog nooit geveild; oplage # = 50; prijs 100 €

Maatschappij tot exploitatie van het Land Mangoenan Djero
gev. te Soerabaya Pasoeroean of Probolinggo, bij acte No. 7 van den notaris D.P.Erdbrink, gepasseerd op 6 december 1883; Kapitaal f 500.000 vol gefourneerd; Bewijs van aandeel f 500, afgegeven aan toonder,  geregistreerd onder No. 284; 4 originele handtekeningen van de directeur T.J. van  Haren Noman en de commissarissen R.S. Thal Larsen, W.G.F. Vermaassen en J.A. Cambier; blanco gepreegd bel. zegel; formaat 21 bij 34 cm, conditei EF: 1 amper zichtbare vouw;  zeer uitzonderlijk ontwerp (see 117 kb picture), uiterst zeldzaam: voor zover ik weet nooit eerder geveild, enig mij bekende exemplaar; prijs 495 Euro.
Het bedrijf was eigendom van de familie Cambier.
Wie kan me meer vertellen over dit bedrijf ? Bezemer (1921)  Geeft over het woor Mangoenan het volgende: "Complex van zoutdepôt-pakhuizen (etablissement) in het zoutland  Boender, nabij de hoofdplaats Pamekasan, afdeeling en regentschap van dien naam, residentie Madoera.

Maatschappij tot Exploitatie van Waterleidingen in Nederlandsch Indië, N.V. - N.V. M.E.W.N.I.
Gev. te Amsterdam, opgericht in 1928; Preferent Aandeel, no. 7, groot f 1.000 (volgestort) t.n.v. George Beer; met stempel "duplicaat uit 1958"en getypte tekst: "Dit bewijs van aandeel strekt ter vervanging van het gelijk genummerde oorspronkelijke aandeel", Amsterdam, 1958. Ondertekend namens de Directie, die werd gevoerd door de N.V. Handelsvennootschap voorheen Mainz & Co.; met los dividendblad; afm. ca. 22 x 30 cm.; Druk: De Bussy, A'dam; conditie: ongevouwen, maar bovenin paperclip roestspoor, ZELDZAAM: bij mijn weten nog nooit geveild; prijs: € 95.

"Mijnbouw-Maatschappij Barma-Sawah", N.V.
Established in Batavia on May 18th 1898; Bewijs van aandeel aan toonder f 100 (share certificate to bearer DGL 100); Batavia, July 1st 1898; 2 original signatures; green decorative border and text, Typography: G. Kolff & Co., 21 x 34 cm.;
---------- condition VF: unfolded with complete coupon sheet, but tropical: many small brown stains; price: € 25.
---------- condition VF: unfolded with complete coupon sheet, only minor stains, price € 50.

Mijnbouw Maatschappij "Bwool"
gev. te Amsterdam, opgericht 29-11-1897, Pref. aandeel f 500, Amsterdam 1898, firmazegel en bel. zegel in wit reliëf, fraaie blauwe sierrand, voll. aanh. coupons, opgevouwen, maar verder UNC, price 95 Euro.

Mijnbouw Maatschappij Ketahoen
This gold and silver mining company was founded in Batavia in 1902. The company Ketahoen was active in Lebong Soelit, Benkoelen, Sumatra. Bewijs van niet-preferent aandeel aan toonder f 100 (Non-preferred share to bearer of DGL 100); Batavia 1903; ca. 21 bij 34 cm.; green text and border; Typ.: G. Kolff & Co., Batavia; 50 different Series were issued, indicated by Roman numbers I - L:
Series XIV: no 129, VF: € 7; no. 248, VF but less clean: € 7.
Series XV: no. 294, VF, less clean, € 7.; no. 238, pritty clean: € 10
Series XVI: no. 97, VF-: less clean and repairs with tape: € 5.
Series XVII: no. 137, VF, € 10
Series XVIII: no. 188, VF+: € 15; no. 438, VF: € 10; no. 433, VF: € 10;
Series XIX: no. 48, VF: € 10; no. 162, VF-: € 5.
Series XXVIII, no. 187, VF++: € 25.

Mijnbouw Maatschappij "Paleleh"
gev. te Batavia; founded in 1905, printed by: Stoomdr. Albrecht & Co., Batavia; afm. 22 x 35 cm., zwarte sierrand (black decorative border)all items issued in 1905:
---------- Bewijs van preferent aandeel f 100 (preferred share); price: EF: unfolded, 45 Euro; price VF: 25 Euro;
---------- Bewijs van gewoon aandeel f 100 (ordinary share), condition F: many border irregularities and some stains, price € 15.
---------- Winstbewijs (Profit Certificate), condition VF+: 4 neat folds, clean and undamaged, price € 50.
The company was mining for gold in Boeal, probably near Tolitoli on Celebes (Sulawesi); see photo's.

Mijnbouw-Maatschappij "Siak"
gev. te Batavia; opgericht in 1901; Bewijs van aandeel f 100 , 21 bij 34 cm; orange decorative border; print: H.M. van Dorp & Co., Batavia; without coupons, condition EF: unfolded, price 50 Euro.

Mijnbouwmaatschappij SIMAU,
Opgericht in 1901,  Batavia 1907, aandeel van Ind. fl. 100, ca. 29 bij 22 cm; blue border, VF, midfold is not so bad as it looks on the scan !, price 9 Euro.

Mijnbouw-Maatschappij Totok
gev. te Batavia; opger. 1897; Bewijs van aandeel f 100 aan toonder; Batavia 1907; 2 original signatures; blue and red text, brown border; According to Monen a gold mine; VF à EF: price 25 Euro.

Mijnbouwmaatschappij "Zuid Bantam"  (Engl: Mining Co. South Bantam)
te Batavia, opgericht in 1934; 24 by 35 cm.; brown-green decorative border; some with coupons and  '"bewijs van rechtsherstel", waardedruk Kolff;
---------- 1936, Maatsch. Kapitaal f 1.500.000; Bewijs van aandeel f 100, serie C, (share of 100 Guilders, series C),
condition EF: price 20 Euro; VF+: 10 Euro
---------- 1938, Maatsch. Kapitaal f 3.000.000; Bewijs van aandeel f 100, serie C, same picture as above.VF+:, price:  45 Euro.

Nederlandsch-Indische Escompto Maatschapij
Batavia, Nederlandsch-Indië / Dutch East Indies
In 1949 the name of the bank was changed into Escompto Bank (see above for shares in this company) and in 1952 the word Gulden (Guilder) was changed to Rupiah (RP), which is indicated on these pieces by means of two large stamps. A third, smaller, stamp indicates that a payment has been made. Measures: ca. 18 x 30 cm.
---------- 1934, aandeel (share) f 200, serie B, blauwe sierrand (blue border), oranje gedrukt belastingstempel (orange printed tax stamp), bewijs v. rechtsherstel, this share (no. 00018) was transferred in 1960 to Joanna Pauline Bouman, isteri dari, Frans Willem Halewijn, tinggal, di Amersfoort; Price 15 Euro.
------------------------ same type: no. 640, in 1960 overgeschreven t.n.v Mej. de Grient, Emmalaan 22 in Apeldoorn, Price € 15.
------------------------ same type: no. 04281, in 1959 transferred to Aalt Willem Westra van Holthe, Zuidlaren; quality somewhat less than the share shown above; Price € 15.
---------- 1935, aandeel (share) f 400, serie A, no. 26206, bruine sierrand (brown border), oranje gedrukt belastingstempel (orange printed tax stamp), bew. v. rechtsherst., op 13 januari 1939 overgeschreven t.n.v. N.V. Brandwaarborg-Maatschappij "Nederlandsch-Indië en op 6 mei 1959 t.n.v. N.V. Brandwaarborg Mij B.N.I., Price 50 Euro.
---------- 1935, onderaandeel f 100 (sub-share), serie C, no. 1173, paarse sierrand (purple border), 2 oranje gedrukte belastingstempels (2 orange printed tax stamps), met couponrest en bew. v. rechtsherst. This share (no. 1173) was transferred in 1960 to Mevr. de Wed. L. Henry Detiger, Marie-Emilie Kraag, 's Gravenhage; ; Price 15 Euro.
---------------------- same type: no. 1224, in 1960 transferred to Christine Geertruida Franka Kramer, echtgenote van Geert Abel Eefting, Loerea (V) (Ned.); Conditie: in linker rand klein scheurtje op de middenvouw; Price € 15 .

Nederlandsch Indische Hotelvereeniging
Gev. te Bandoeng; opgericht in 1920; Maatsch. kap. f 2.800.000, verdeeld in aandelen van f 500; Bewijs van aandeel f 500, Garoet, 1921; originele handt. van directeur Reelick; druk: uitg. mij. H. Buning, Djokja; groene Art-Deco sierrand; bruine teksten op geel veld; afm. ca. 22 bij 34 cm.; los couponblad en bew. van rechtsherstel aangeniet; conditie VF: onder onregelmatig afgesneden, 1 zeer lichte vouw, div. kleine roestsporen en gebreken; blanco gepreegd bel. stempel, prijs 125 Euro.

Nederlandsch-Indische Landbouw-Maatschappij
te Amsterdam, opgericht in 1884, Bewijzen van deelgerechtigdheid gedurende Zes en Dertig jaren, aanvangende 1885, in de 20% winst boven 5%,  sierrand in muzieknotenschrift, zwarte letters op roze veld met in de onderdruk de letters N,I,L,M., druk: Joh. Enschede en Zonen, Haarlem,
---------- conditie VF -: rechter rand onregelmatig met div. kleine scheurtjes i.v.m. coupon knippen, , no's 5148 en 6047, prijs 40 Euro.
---------- conditie VF -: rechter rand gaaf, maar in bovenrand op middenvouw een 2 cm. scheur (weinig zichtbaar indien plat gelegd), no. 5558, prijs 40 €.

Soerabayasche Machinehandel voorheen Becker & Co. te Soerabaya NV
gev. te Hilversum; Maatsch. Kapitaal f 600.000; Bewijs van aandeel groot f 1000; afm. 21 bij 34 cm.; druk: C.F. van Steijn, Amsterdam; donkerblauwe sierrand; origin. handt. van directeur Becker; conditie F: div. randscheuren en 2 stukjes uit de rechter rand; geen coupons; prijs 35 €.

Technisch  Bureau Soenda, NV
Gev. te Bandoeng, opgericht in 1910; Maatsch. Kap. f 2,5 miljoen, verdeeld in aandelen van f 500; Bewijs van aandeel f 500 aan toonder, Bandoeng, 1920; 2 originele handt. van comm. K.A.R. Bosscha en directeur....; druk: Mij. Vornink, Bandoeng; afm. 34 bij 25 cm; rode sierrand; gepreegd blanco bel. stempel; in 1923 afgestempeld tot f 50; los voll. couponblad; conditie VF: 2 kleine randscheurtjes van 0,5 en 1 cm; prijs 50 Euro.

Tagalsch Prauwenveer, gev. te Batavia, opger. 1875, kapitaal f 360.000, Bewijs van aandeel f 600, # = 600, t.n.v. dhr. L.A.P.F. Buyn Jr., Batavia 20-5-1902, 3 orig. handtekeningen, groen stempel ivm uitkering, grijze sierrand en tekst, wit belastingstempel in relief, 6 overschrijvingen, waarvn de laatste in 1933 op de Levensverzekeringsmaatschappij Nilmij van 1859; bijgaand een verklaring van overdracht per 27-11-1935 naar de Nilmij van 1859 op briefpapier van Tagalsch Prauwenveer, met oranje belastingstempel; bijgaand ook de statuten uit 1902, conditie F: diverse gebreken, prijs: 23 Euro.

NV De Twentsche Handelmaatschappij voorheen Dr Rooij & Co.
gev. te Soerabaia, Bewijs van aandeel f 500 aan toonder, Soerabaia, 1919, rode Jugendstil sierrand, druk: Boekhandel en drukkerij v/h van Ingen, - Soerabaia; afm. 22 x 33; aanhangende couponresten, 2 originele handtekeningen, prijs € 95.

Velodrome (NV), gevestigd te Soerabaia, opgericht 1897, Bewijs van gewoon aandeel aan toonder, 1-8-1937, blauwe rand op geel veld, waardedruk Kolff, los couponblad, orig. handt. conitie F: diverse gebreken, prijs 75 Euro.

Volkshuisvesting te Soerabaja (NV)
Soerabaja, 2-9-1930, 4,5% obligatie-leening groot f 1.770.000 Ned. Ind. Courant, ondertekend door de wd. Burgemeester en een lid vd Raad van Toezicht, druk: van Dorp & Co., niet ontwaard:
----- obligatie f 1000 aan toonder, blauwe sierrand, zwarte teksten, afm. ca. 22 x 34 cm., losse coupons aangeniet, oranje belastingstempel + bew. van rechtsherstel, 25 Euro.
----- obligatie f 500 Ned. Ind. Courant, rode sierrnd, blauwe tekst, afm. ca. 21 x 35 cm., oranje belastingstempel, linkerrand wat onregelmatig, aangeniete coupons + bew. v. rechtsherst., prijs: 50 Euro.

Literatuur:

Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch Indië, bewerkt door T.J. Bezemer, Den Haag: Martinus Nijhoff, 1921, 632 p. (alleen antiquarisch te koop).

De Grote Atlas van Nederlands Oost-Indië, 2e uitgebreide editie, geeft naast het indrukwekkend  aantal van 530 topografische kaarten tevens de namen en korte beschrijvingen van 2400 cultuurondernemingen, met van elk een korte beschrijving. Dit 8 kg. zware boek telt 480 pagina's, meet 33 bij 46 cm. en is 6 cm. dik. ISBN:  90 74861 24 5; prijs 265 € excl. verzend kosten. Uitgeverij Asia Maior / KNAG, 2004; email: www.asiamaior.nl en fax: 0111 417 281.
Warm aanbevolen !!

English Translation:
The large Atlas (Map) of Dutch East India, 2nd extended edition, gives, besides the impressive number of 530 topographic maps,  also the names and short descriptions of 2400 cultivation companies, with a short description from each. This book weighs an impressive 8 kilo (ca. 18 pounds) and has 480 pages, measuring 33 by 46 cm (13 by 24 inches) and is 6 cm (2.4 inches) thick. This 2nd edition was sold out quickly in 2004 and can only be bought through antique book shops. It costed € 265 originally. Publisher: Asia Maior / KNAG, 2004; email: www.asiamaior.nl and fax: +31 (0)111 417 281.

You are here: home - scripophily - search by country - The Netherlands (and colonies) - Nederlandsch-Indië

	Web www.hugovandermolen.nl