Geschiedenis van papier te Renkum in de jaren 1590-2005
ca. 1590
De eerste papiermolens worden op de Veluwe gebouwd die voornamelijk op waterkracht werken. De eerste papiermolen moet er al zijn geweest vóór 1592. In dat jaar verbiedt de raad van Arnhem iemand een papiermolen in het gebied van het schependom op te richten op boete van vijftig gulden, omdat dit recht reeds aan een ander is gegeven en wel voor de tijd van 10 jaar.
1720
Op Harten bouwt Jan Dibbets een papiermolen; het latere bedrijf Renkum I. In Renkum hebben zeven papiermolens gestaan, alle in de buurtschap Harten aan de Renkumse Beek. De oudste papiermolen stond bij de herberg “De Bock” op de Kloosterweide. Hier werd in 1628 papier gemaakt door Pieter van de Poel.
Bij de Kortenburg was een papiermolen, waar Jan Dries Veenhuysen in 1706 werkte. “De Nieuwe Molen" stond achter de Oude Kerk en behoorde in 1715 aan Reinder van Marie. De molen bij Kwadenoord is van vóór 1709. Hier was Cornelis van Schoonhoven lange tijd pachter.
Op Harten werd in 1720 een papiermolen gebouwd door Jan Dibbets; het is deze molen die - na lange tijd in bezit geweest te zijn van de familie Pannekoek - onder de naam Papierfabriek W. Sanders Tzn. uiteindelijk in 1907 door Van Gelder Zonen werd gekocht en die opgegaan is in de fijnpapierfabriek, Renkum I.
Op de Kortenburgse Beek aan de Hartense weg lag een papiermolen, omstreeks 1710 gesticht door Daniël Boekelman. De bovenste molen op de Kortenburgse Beek is omstreeks 1729 gesticht door Johannes Boekelman. Tenslotte lag er op de Middelste Beek aan de Hartense weg een papiermolen van Johannes Boekelman, die er in 1736 al was. Geen van deze molens - met uitzondering natuurlijk van de hiervoor genoemde papierfabriek Harten van Van Gelder (Renkum I) - heeft de twintigste eeuw gehaald. Omstreeks 1875 was de papierfabricage, met deze uitzondering, geheel verdwenen in Renkum.
De molen op de Renkumse Kloosterweide verdient nog even aparte aandacht als de oudste papiermolen achter de herberg “De Bock” op de Kloosterweide, ten zuiden van de huidige Dorpsstraat in Renkum.
Deze Dorpsstraat ontstond in de 16e eeuw, na een omlegging van de Renkumse beek, achter het dorp om, in oostelijke richting. Hier was in het begin van de 15e eeuw een klooster gesticht, het “Clooster tot Redichem”, zoals wij in een charter van 1414 van Hertog Reinald (IV) van Gelre lezen.
Op een kaart van de Mofft, in 1649 getekend door Nicolaas en Arnoldus van Geelkerck, is te zien dat zich op het dan reeds voormalige kloosterterrein, in de binnenbocht van de omgelegde beek, een "papiermuhl" bevindt, ter hoogte van het latere huis "Redichem" aan de Dorpsstraat. Vermoedelijk bestond deze molen al kort vóór 1600 omdat er al te lezen valt dat in 1628 Pieter van de Poel hier werkte.
De loop van de beek is in deze eeuwen vele malen een twistpunt geweest. Een boeiende historie op zich, die steeds directe gevolgen had voor het al dan niet floreren van de papiermolen bij De Bock. In de lange reeks eigenaren komen wij o.a. de namen Van Gent, Schut, en Van Schwartzenberg tegen.
Interessant is echter dat in deze zelfde Kloosterweide in 1912 de fundamenten gelegd zullen worden voor de papierfabriek van “Van Gelder”, die onder de naam “Renkum II” de geschiedenis zal ingaan. Het huidige fabriekscomplex van Van Gelder in Renkum stond dus met recht op gewijde grond.
1740
Op de Veluwe werken 168 papiermolens met totaal 188 waterraden voor de fabricage van papier uit lompen. Het water buiten de molen ruist, de hamers binnen kloppen, dof en eentonig, en de schepper schept, uur na uur, dag na dag. Het zijn weinige bewegingen: onderdompelen, heffen, schudden, dan neemt hij de deksel weg om die op een andere vorm te leggen, en de eerste overhandigt hij aan de koetser. Koetser (verbastering van het Franse woord coucher), dat is de man, die de vorm dan snel omdraait en het rechthoekige vochtige vel tegen een stuk vilt drukt; het vilt neemt met duizenden, vele duizenden harige armpjes het slappe papier van de gladde metaaldraden over. De koetser geeft de ledige vorm terug aan de schepper en ontvangt een inmiddels nieuw geschept vel terug. Hij herhaalt deze beweging; zo vormt zich een stapel van 120 vellen, afwisselende lagen nat papier en vilt. In het vak heet zulk een stapel een post.
"Dus word de oude vod, door vlijt,
Tot nut van nieuw gebruick bereid:
So most de Mens het voddig leeven
Door wercking van een goe mannier
Bereiden tot een wit Papier,
Daar 's Heeren Wil op wierd geschreven", |
1784
Papiermolen De Eendragt is de bakermat van Van Gelder Zonen. Bijna een eeuw oud was de molen “De Eendragt”, toen Pieter Smidt van Gelder in januari 1784 in de zaak van zijn schoonvader Maarten Schouten werd opgenomen en zijn loopbaan als papierfabrikant aanving.
De Eendragt was als oliemolen zijn werk begonnen. Op 30 maart 1685 verkreeg Simon Pietersz. Fent, buyrman tot Wormer, “het recht van den wind” voor een oliemolen die hij aldaar van plan was op te richten en die later de papiermolen zou worden waar voor de eerste maal vellen met het watermerk Van Gelder zouden worden geschept.
De Eendragt kwam te staan te Wormer aan het Saardammerpad en aan de Wormerveersloot en was een zogenaamde achtkante bovenkruier, waarvan de kap draaibaar was al naar gelang van de richting van de wind.
Hij was in 1719 nog oliemolen, blijkens de verkoop van enige aandelen, die in dat jaar aan een familielid van de oorspronkelijke bouwer werden getransporteerd. In 1726 verkocht de familie Fent De Eendragt, nog steeds oliemolen aan Jan Pietersz. Coopman.
De nieuwe eigenaar blijkt de molen ogenblikkelijk voor het vervaardigen van papier te hebben ingericht, want reeds een jaar later verkocht hij aan een negental personen "twee maale een negende en zeven maale een zestiende part” in de papiermolen, genaamd "De Eendragt”. Jan Pietersz. Coopman nam zelf het directeurschap van de zo gevormde rederij op zich, en men mag dus aannemen, dat De Eendragt van 1727 af papier heeft gemaakt.
In 1738 werd De Eendragt overgeschreven op naam van de papierfabrikant Jan Honigh, die er eigenaar van was geworden. In 1764 werd de molen overgeschreven op naam van zijn zoon Jacob Honig Jansz., om tenslotte elf jaar later door de toenmalige eigenaar Pieter Adriaansz. Verheul te worden verkocht aan Maarten Schouten & Comp. te Wormerveer, die tevens een aantal papiermakersgereedschappen overnam. Zo was De Eendragt eigendom geworden van de man, die de stichter zou worden van het bedrijf dat thans bekend staat onder de naam N.V. Vereenigde Koninklijke Papierfabrieken der firma Van Gelder Zonen.
Door het overlijden van Maarten Schouten in 1797 - hij is dan 70 jaar -, komt de leiding in handen van Pieter Smidt van Gelder. Van 1804 af heet de firma “Van Gelder Schouten en Comp.”, zij is in 1806 geheel ingericht voor fabricage witpapier. In 1816 neemt Pieter Smidt van Gelder drie zoons als deelgenoot in het bedrijf op, zij waren daar reeds werkzaam. In 1830 treedt de oude Van Gelder uit de firma, in 1842 overlijdt hij. De afzet van witpapier is zo sterk teruggelopen dat in I840 De Eendragt is ingericht voor de productie van basterdpapier.
In 1845 nemen de drie oudste zoons van de drie oudste firmanten De Eendragt van hun vaders over en vestigen in deze molen een machinale fabriek van pakpapier onder de firma “Van Gelder Zonen”, die in feite, d.w.z. juridisch, in februari 1846 wordt opgericht.
1796
Abraham Pannekoek koopt de papiermolen "Harten" te Renkum. In Heelsum nemen leden van het geslacht Pannekoek een vooraanstaande plaats in. Van het jaar 1739 is bekend, dat vijf bekende papiermakers op de Veluwe de naam Pannekoek dragen. Twee daarvan zijn gevestigd te Loenen, één te Epe, de vierde te Apeldoorn en in Heelsum oefent de vijfde zijn bedrijf uit. Reeds ten tijde van de “Gelderse ridderschap” van vóór de 80-jarige oorlog komt hun naam voor. Zij zijn vermaagschapt met andere bekende families.
In 1720 huwt een Abraham Pannekoek te Oosterbeek met Maria Schut. Een kleinzoon, uit dit huwelijk voortgekomen, eveneens Abraham geheten, koopt in 1769 de papiermolen "Harten te Renkum”; Renkum I. Ook alweer een naam, die in de papierwereld klank zal houden. Daar zal immers verrijzen de fabriek Renkum I van de grote twintigste-eeuwse “Koninklijke Papierfabrieken Van Gelder Zonen N.V.”, en deze fabriek Renkum I vindt in de "Harten" zijn oorsprong
1846
Oprichting firma Van Gelder Zonen Op 27 maart 1846 fabriceert de firma Van Gelder Zonen haar eerste papier: “260 Nederlandse ponden schrens, schrijfformaat, van 5½ pond de riem”.
In de jaren 1846 tot 1850 vervaardigt de primitieve kleine machine van De Eendragt 45 verschillende soorten papier. Het product heet in de wandeling "stoompapier". Nog is taai volhouden gebiedende eis, want Van Gelder Zonen lijdt over 1846 een verlies van ruim 5600 gulden. Over 1847 wordt geen verlies meer geleden, maar evenmin winst gemaakt. Een overschot laat eerst het jaar 1848 zien, namelijk 2600 gulden.
Het familiebedrijf Van Gelder & Zonen
Dankzij het boek Stamboek der familie van Gelder bevattende het voor- en nageslacht van Pieter Smidt van Gelder, uitgegeven in 1899, zijn we goed geïnformeerd over de voorouders van de verzamelaar Pieter Smidt van Gelder. Pieter Smidt van Gelder I (1762-1842) was zoon van Arend van Gelder en diens vrouw, de dochter van Petrus Smidt. Pieter I liep stage bij de papierfabrikant Maarten Schouten en huwde in 1783 diens enige dochter Diewertje. Samen kregen zij vier zonen, waaronder Pieter II (1792-1868).
De firma Van Gelder Schouten & Co vervaardigde aanvankelijk enkel grauw en blauw papier, maar in 1804 werd Pieter I door de Nationale Nederlandse Huishoudelijke Maatschappij met goud beloond omdat hij als eerste velijnpapier had vervaardigd. De papierfabriek wordt een succesvolle onderneming, die door zijn zonen onder de nieuwe naam 'Van Gelder en zonen' naar Amsterdam werd verplaatst.
Pieter IV Smidt van Gelder (1851-1913) kon zich papierfabrikant noemen van Wormerveer, Amsterdam, Apeldoorn en Velzen. Hij huwde een eerste maal met Eva Catharina Prins en uit dit huwelijk werd op 10 maart 1878 Pieter V geboren, de verzamelaar en naamgever van het Antwerpse museum. Nadat zijn moeder overleed, hertrouwde zijn vader in 1883 met Maria Cornelia Kaars Sijpesteyn met wie hij nog 4 zonen kreeg, halfbroers van Pieter V Smidt van Gelder.
1890
Eerste fabricage van krantenpapier op de pakpapiermachine in de fabriek van Van Gelder te Wormer In april 1890 slaagt men erin op een van de pakpapiermachines in de fabriek te Wormer wit drukpapier voor kranten te vervaardigen: het eerste in Nederland geproduceerde machinale krantenpapier. Met is nog formaatpapier; papier in vellen. Twee jaar later lukt de vervaardiging van het eerste papier voor rotatiedruk, het is bestemd voor “Het Nieuws van den Dag”. Binnen enkele jaren voorziet Van Gelder Zonen de voornaamste Nederlands dagbladen van papier.
1895-1896
Oprichting, bouw en in bedrijf name van krantenpapierfabriek Velsen
De twee papiermachines zijn 290 en 205 cm breed, in september 1896 wordt het eerste krantenpapier afgeleverd.
Het blijkt al ras, dat de fabriek te Velsen goedkoper produceert dan die te Wormer. Vandaar dat men in laatstgenoemd bedrijf de productie van krantenpapier stop zet en terugkeert naar de fabricage van pakpapier.
Zijn grote vlucht heeft Van Gelder Zonen genomen na de oprichting van de fabriek te Velsen. Daarmee hangt samen een wijziging van de juridische vorm, in 1900 tot stand gekomen.
1900
In 1900 ontstaan de Vereenigde Koninklijke Papierfabrieken der firma Van Gelder Zonen. In 1900 worden namelijk de fabrieken te Wormer, Apeldoorn en Velsen door de enige firmant, Pieter Smidt van Gelder, ondergebracht in een naamloze vennootschap met de naam “Vereenigde Koninklijke Papierfabrieken der firma Van Gelder Zonen”. Alleen de groothandel in papier blijft in zijn oude vorm bestaan, dat wil zeggen als firma Van Gelder Zonen het eigendom van Pieter Smidt van Gelder. De zetel der nieuwe naamloze vennootschap is Velsen. Het kapitaal wordt vastgesteld op 2,5 miljoen gulden, directeuren zijn P. Smidt van Gelder en Joan H.A. Kruimel.
Kop van een firmabrief uit het jaar 1900
|
1907
Papierfabriek Harten wordt door Van Gelder Zonen aangekocht van de fa. W. Sanders Tzn te Renkum. Wij zien verder rond over de Veluwe. Daar ligt Renkum, en in Renkum nog steeds de oude papierfabriek Harten, waar Joan Beuker als Firma W. Sanders Tzn voor de papierhandelaar Proost te Amsterdam gevarieerde soorten houtvrij druk- en schrijfpapier maken, en wel van 1886 tot 1907.
De firma W. Sanders Tzn te Renkum houdt in 1907 op te bestaan: Van Gelder Zonen nemen de door haar geëxploiteerde fabriek door aankoop in hun concern op. Na een technische reorganisatie en een reeks verbeteringen kan Renkum I - de naam die het bedrijf voortaan draagt - op volle kracht werken. De kwaliteit van het beekwater ter plaatse is zeer goed. Men heeft daarom besloten de productie van pakpapier, waarop de firma Sanders zich ook had toegelegd, te staken en alleen de fijnere soorten papier te fabriceren.
1911-1913
Tussen 1911 en 1919 komt de oprichting, bouw en in bedrijf name van Renkum I voor de additionele fabricage van krantenpapier (PM 1 en PM 17) tot stand. Het idee voor Renkum II is eigenlijk even groots van simpelheid als dat, wat leidde tot de oprichting van de eerste cellulosefabriek. Het blijkt, dat de Nederlandse dagbladpers niet al haar orders aan de ene en enkele krantenpapierfabriek van Van Gelder Zonen wil opdragen; als in Velsen een storing optreedt, zou men geheel en al van papier zijn verstoken. Welnu, zegt Van Gelder Zonen, dan maken wij nóg een krantenpapierfabriek, in een geheel ander deel van het land.
En zo verrijst bij Renkum, waar zich reeds het gereorganiseerde bedrijf van de voormalige Firma W. Sanders Tzn bevindt, in een minimum van tijd op het terrein van een verlaten steenbakkerij een modelbedrijf van gewapend beton, aan een ruime rivierhaven. Voor het aanleggen van een houtpark is voldoende grond beschikbaar. Eind 1913 is Renkum II geheel voltooid, maar reeds 23 april van dat jaar is de eerste papiermachine in bedrijf gekomen, en op 13 oktober de tweede.
1912-1917
De N.V. Hollandsche Houthandel Maatschappij met inkoopkantoor in St. Petersburg In 1912 richt Van Gelder Zonen op de “Hollandsche Houthandel Maatschappij”. Daardoor is een direct contact gelegd met de houtmarkt in Rusland en kan men overgaan tot de aankoop van boscomplexen. En dan breekt de eerste wereldoorlog uit, die alle verhoudingen in het economisch leven verstoort, op een wijze, tot op dat ogenblik, ongekend. Ook Van Gelder Zonen ondervindt de in snel tempo oprijzende, torenhoge moeilijkheden, voor welke alle papierfabrikanten in Nederland zich zien gesteld: gebrek aan grondstoffen, materialen en brandstof; het wegvallen van afzetmarkt plotselinge prijsstijgingen en andere onvoorziene gebeurtenissen; en daarbij een door de noodtoestand geboden staatsbemoeienis, die de bewegingsvrijheid van de individuele fabrikant binnen enge grenzen bindt.
De N.V. Hollandsche Houthandel Maatschappij, die door middel van een eigen inkoopkantoor te Sint Petersburg Van Gelder Zonen van hout voor de cellulose- en houtstoffabrieken voorzag, moet in 1917 geliquideerd worden. Het vele papier nodig voor de rantsoeneringskaarten in Nederland, maakt echter dat in het bijzonder de fabriek te Wormer vrij regelmatig kan doorwerken.
1914-1918 Verkoopkantoor te Londen voor de afzet van krantenpapier Van 1914 tot 1918 heeft Van Gelder Zonen een eigen verkoopkantoor te Londen en voor de export naar Engeland dient het speciaal daarvoor gekochte stoomschip Eendracht (300 ton laadvermogen), dat na de afkondiging van de verscherpte duikbootoorlog in februari 1917 op Scandinavië gaat varen.
In 1919 zal het schip, dat 77.000 gulden heeft gekost, aan een Engelse firma verkocht worden voor 11.000 pond sterling.
1927
Toevoeging Renkum I een papiermachine van 3 meter. Van Gelder Zonen voegt in 1927 in de fabriek Renkum I een papiermachine van 3 meter bij de bestaande; Papiermachine no. l.
1930
Overgang op Renkum I naar de productie van houtstofhoudende soorten "Het jaar 1930 is voor de papierfabrikanten een slecht jaar, met alleen maar voorbijgaande "kenteringen ten goede". Wat Van Gelder betreft levert bijvoorbeeld het eerste kwartaal nog een normale winst op. Daarna verstoort de door de crisis veroorzaakte ernstige prijsdaling alle verhoudingen. Men gaat noodgedwongen geheel nieuwe fabrikaten produceren: Renkum I neemt de productie van houtstofhoudende, dus goedkope papieren ter hand."
1946
Hervatting van de productie van de in de 2e-Wereldoorlog deels zwaar beschadigde Fabrieken Renkum I en Renkum II.
1957
In gebruik name van de nieuwe papiermachine no. 24 op Renkum I voor de fabricage van tijdschriften papier; diepdruk.
Van Gelder vervoerde met Kromhout vrachtwagens courantenpapier van de fabriek in Velzen naar de krantendrukkerijen in Amsterdam en rollen papier van de fabriek in Wormer naar behangseldrukkerijen
(Bron: Zaans industrieel erfgoed)
|
De vrachtwagens die de Koninklijke papierfabrieken Van Gelder Zonen gebruikte voor vervoer van rollen papier hadden een speciale laad- en losklep op de oplegger (Bron: Gemeente Archief Zaanstad)
|
1977
April 1977 oprichting met overheidsdeelname van Van Gelder Courantenpapierfabriek B.V. voor de bouw van Renkum III, op het terrein van Renkum II, ter vervanging van de productie van de verouderde courantenpapiermachines te Renkum en Velsen.
Koninklijke Papierfabrieken van Gelder Zonen N.V.
gevestigd te Amsterdam; Bewijzen van X aandelen, Amsterdam 1969;
afm. 18x16 cm, inclusief dividendblad; zeldzame SPECIMEN van de beroemde Haarlemse drukkerij Joh. Enschede en Zonen
Bewijs van 1 gewoon aandeel, bruin, ƒ 100,-
|
Certificaat aan toonder
"Koninklijke papierfabrieken Van Gelder Zonen N.V."
|
Mei 1978
De vestiging Renkum II gaat op in Van Gelder Courantenpapierfabriek B.V.
November 1979
Beëindiging van de productie van Renkum II; papiermachines 16 en 17. Er wordt ook een moderne grote geautomatiseerde papiermachine gebouwd met een breedte van 9 meter en een snelheid van constructiesnelheid van 1300 m/min. Het gaat hier om Renkum III; PM-2 (Papiermachine 2). Dit was voor de werknemers een zeer grote overgang om van kleinere, meer handbediende papiermachines, over te gaan op een geautomatiseerde papiermachine.
December 1980
Volledige verzelfstandiging na herfinanciering van Van Gelder Courantenpapierfabriek B.V. (handelsnaam Parenco). Overeenkomst met Van Gelder Papier voor:
- Leveranties houtslijp en andere diensten aan Renkum I.
- Inkoop hout t.b.v krantenpapierfabricage te Velsen.
- Verkoop van krantenpapier van bedrijf Velsen.
Juli 1981
Statutaire naamswijziging van "Van Gelder Courantenpapierfabriek B.V." in "Parenco B.V.".
Juli 1981
Stopzetting door Van Gelder Zonen van het bedrijf Renkum I (papiermachine 1 en 24) met als gevolg een aanzienlijke vaste kosten derving voor Parenco i.v.m. de beëindiging van leveranties van voornamelijk houtslijp.
Augustus 1981
Het faillissement wordt uitgesproken over Van Gelder Zonen.
Oktober 1981
Oprichting door Parenco B.V. van een 100 % dochteronderneming "Parenco Hout B.V.'".
December 1981
De productie van krantenpapier te Velsen wordt beëindigd. Daarmee vervalt voor Parenco o.a. de afzet van de betreffende productie.
Januari 1982
De Gemeente Renkum komt tot overeenstemming met de curatoren van Van Gelder Zonen over de aankoop van terrein en gebouwen van Renkum I.
Parenco sluit een huurovereenkomst voor 5 jaar (met optie op verlenging met 2 jaar) met de Gemeente Renkum voor de huur van gebouwen en terreinen met betrekking tot papiermachine no. 24, teneinde deze machine in te zetten voor de fabricage van krantenpapier. Hiertoe wordt opgericht door Parenco B.V. een 100% dochteronderneming ''B.V. Papierfabriek Harten".
Technische voorbereidingen voor leverantie van het benodigde grondstofmengsel vanuit het moederbedrijf via de bestaande houtstofleiding, alsmede voorzieningen aan de papiermachine zelf, worden in gang gezet.
Maart 1982
Ter versteviging van de afzet van krantenpapier in Groot Brittannië en Ierland wordt een verkoopkantoor te Londen opgericht onder de naam "Parenco Newsprint (U.K.) Ltd
April 1982
Na de sluiting van Renkum I werd besloten om de PM 24 (papiermachine 24) wederom in bedrijf te stellen. De machine werd, onder de naam Papierfabriek Harten, geschikt gemaakt voor de productie van krantenpapier en na en korte periode van stilstand, op 31 maart 1982 weer opgestart. De gebouwen en de machines waren uit het faillissement van Van Gelder opgekocht door de gemeente Renkum en verhuurd aan Parenco. Op deze wijze werd de werkgelegenheid voor een aantal oud werknemers bewaard en werd met deze productie vooruit gewerkt op de bouw van de nieuwe machine van Parenco.
Na het faillissement van Van Gelder werden de aandelen van Van Gelder Courantenpapier over genomen door de Nederlandse Investeringsmaatschappij. Aangezien het doel van deze maatschappij niet was om papier te maken, is aan de directie van Parenco, zoals het bedrijf ging heten, verzocht een kandidaat te vinden voor de overname van de aandelen. Hiertoe was het Duitse familiebedrijf Haindl te Augsburg bereid en zij namen in 1984 69 % van de aandelen over. Hierbij werd afgesproken dat de overige aandelen door hen overgenomen konden worden wanneer zij een tweede papiermachine zouden bouwen in Renkum.
1986
Bij Parenco (voorheen Renkum III genaamd) wordt een tweede grote krantenpapiermachine gebouwd, PM-1 (Papiermachine 1). De machine is 9 meter breed en heeft een constructiesnelheid van 1500 m/min. Na d bouw van Papiermachine 1 heeft de Haindl de resterende 31 % aandelen overgenomen. Parenco is nu 100 % dochter van Haindl.
1987
Papiermachine 1 wordt in gebruik genomen.
1989
Papiermachine 2 ondergaat een modernisering. De zeefpartij wordt verlengd, er komt een vierde pers bij in de perspartij. De stalen kalander wordt vervangen door een soft-compact kalander en de tussenkalander in de droogpartij verdwijnt. De snelheid van de machine gaat omhoog naar het maximum van 1300 m/min door modernisering van de besturing van de aandrijfmotoren van de papiermachine.
1997
Papiermachine 1 ondergaat een omvangrijke modernisering. De langzeefpartij wordt vervangen door een gapformer en de droogpartij wordt aangepast voor hogere snelheden. De snelheid van de machine gaat van maximaal 1350 m/min omhoog naar het maximum van 1600 m/min.
2001
Het Duitse familiebedrijf Haindl, gevestigd te Augsburg in Duitsland is te klein om in de toekomst een rol van betekenis te spelen op de internationale markt. Het Haindl concern, verkoopt het gehele concern aan het Finse UPM Kymmene en het Noorse Norske Skog.
De vestigingen in Augsburg (D), Schongau (D), Schwedt (D) en Steyrermuhl (A) gaan naar UPM Kymmene, de vestigingen in Walsum (D) en Renkum (NL) gaan naar Norske Skog.
November 2001
Parenco komt in het bezit van Norske Skog. Het bedrijf krijgt de naam "Norske Skog Parenco B.V.".
2002-2003
In 2002 tot 2003 gaat het personeelsbestand van ca. 700 mensen terug naar ca. 490 mensen. De productie van de machines bedraagt nu ca. 450.000 ton papier per jaar.
|
